مالیات کارتخوان یکی از انواع مالیات است که به تازگی از دارندگان دستگاه‌های کارتخوان در برخی اصناف و مشاغل اخذ می‌شود. در واقع دولت به ازای تراکنش‌هایی که با دستگاه پوز (POS) یا همان کارتخوان انجام می‌گیرد از دارنده دستگاه مبلغی را به عنوان مالیات اخذ می‌کند. “قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان” در 21 مهر سال 1398 در 11 ماه به تصویب مجلس رسید و بانک مرکزی از سال 1400 موظف شده مشخصات تمامی اشخاصی که کارتخوان، دستگاه پوز بانکی و درگاه پرداخت الکترونیک دارند را به سازمان امور مالیاتی ارسال نماید تا دولت براساس تعداد و میزان تراکنش مالی این دستگاه‌ها بتواند از صاحب دستگاه مالیات کارتخوان دریافت کند. به صورت کلی همه کسانی که از سال 1400 به بعد متقاضی دریافت دستگاه پوز یا درگاه پرداخت اینترنتی شده‌اند، قبل از دریافت آن باید پرونده مالیاتی تشکیل دهند. رستوران‌ها، فست فودهای زنجیره‌ای و سایر مشاغل که دستگاه کارتخوان و یا درگاه پرداخت آنلاین دارند، مشمول این قانون هستند. اگر برای کسب و کار خود ملزم به تشکیل پرونده مالیاتی هستید و نیاز به مشورت با یک تیم حسابداری قوی دارید، به صورت تخصص می‌توانید از تیم اکانتیک مشاوره حسابداری و مالیاتی دریافت کنید.
نحوه محاسبه مالیات کارتخوان
نحوه محاسبه مالیات کارتخوان بسیار ساده است و با توجه به نوع حساب شما در پرونده مالیاتی این مبلغ محاسبه شده و از مودی دریافت می‌شود. هر دستگاه کارتخوان یک کد یکتا دارد که از طریق آن بانک مرکزی می‌تواند تراکنش‌های حساب متصل به دستگاه پوز (POS) را ثبت کند. اگر صاحب دستگاه پرونده مالیاتی برای کارتخوان داشته باشد، نرخ مالیات به ازای مجموعه کارکرد با نرخ‌های مختلف محاسبه می‌شود. اگر صاحب دستگاه درصد ثابت برای مالیات کارتخوان استفاده کند، محاسبه مالیات بسیار ساده است.
نرخ مالیات دستگاه کارتخوان
اگر دستگاه کارتخوان دارید، باید مالیات آن را بر حسب سود به دست آورده خود به دولت پرداخت نمایید، نرخ مالیات دستگاه کارتخوان بر حسب مبلغ تراکنش‌ها و سود حاصل از محاسبه می‌گردد. در واقع کسانی که سود کارکرد دستگاه کارتخوان آنها کمتر از 50 میلیون تومان باشد، معاف از مالیات هستند و افراد با توجه به رقم کارکرد خود برای مبلغ‌های بیشتر از 50 میلیون تومان باید 15 الی 25 درصد مالیات پرداخت نمایند. این نرخ برای مالیات سال‌های 1400 به بعد ثابت و به صورت قطعی از مودی صاحب دستگاه پوز دریافت می‌شود، البته توجه داشته باشید که نرخ مالیات دستگاه کارتخوان برای همه مشاغل تولیدی، بازرگانی و خدماتی یکسان نیست و برای هر صنف این مبلغ تغییرات دارد. در جدول زیر می‌توانید به صورت کلی نرخ مالیات دستگاه کارتخوان را که توسط سازمان امور مالیاتی اعلام شده را مشاهده کنید.
| رقم سود | نرخ مالیات دستگاه کارتخوان |
| تا 50 میلیون تومان | 15 درصد |
| تا 100 میلیون تومان | 20 درصد |
| بیشتر از 100 میلیون تومان | 25 درصد |
چطور مالیات کارتخوان پرداخت کنیم؟
اگر دستگاه کارتخوان و یا درگاه آنلاین پرداخت دارید، باید حتما در سامانه سازمان امور مالیاتی کشور برای این دستگاه به صورت مجزا پرونده مالیاتی تشکیل دهید. جهت تشکیل پرونده مالیاتی ابتدا وارد سایت tax.gov.ir شوید و مراحل پیش ثبت نام الکترونیک، صحت سنجی اطلاعات، تولید و ارسال اطلاعات کاربری و ثبت نام الکترونیک را تکمیل نمایید تا به صورت رسمی دستگاه پوز شما به سامانه مودیان اداره مالیات متصل شود. برای همه کسانی که پرونده مالیاتی داشته باشند، یک پیامک حاوی نام کاربری و رمز عبور سامانه مالیاتی ارسال می‌شود که من بعد با استفاده از آن می‌توانند میزان مالیات خود را استعلام بگیرند. پس از تکمیل پرونده در سامانه مودیان شما با استفاده از کد ملی و کد رهگیری پرونده مالیاتی خود می‌توانید وارد درگاه ملی خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی my.tax.gov.ir شوید و کارتخوان‌های متصل به این سامانه را مشاهده کنید.
سقف مالیات دستگاه کارتخوان
در قانون ماده‌ای با عنوان سقف مالیات دستگاه کارتخوان وجود ندارد، در واقع دستگاه کارتخوان به تنهایی یک ابزار برای انتقال پول است و از نظر سازمان امور مالیاتی تراکنش کارت به کارت با تراکنش دستگاه پوز متصل به حساب متفاوت نیست. بر اساس تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات دستگاه کارتخوان یک مبلغ معین است. در واقع اگر مجموع مبالغ واریزی شما در حساب متصل به دستگاه کارتخوان از مبلغ اعلام شده در قانون کمتر باشد می‌توانید از مشوق تبصره ماده 100 استفاده کنید و بدون نیاز به رسیدگی یا ارائه مدارک مالیات خود را به طور قطعی و با اظهار نامه صاحب دستگاه پرداخت کنید. توجه داشته باشید که در اظهارنامه باید به مبلغ کل تراکنش‌های حساب توجه شود و مبلغ تراکنش با دستگاه پوز به تنهایی مدنظر نیست.
مشاغل معاف از مالیات کارتخوان
بدون هیچ استثنایی تمام افراد حقیقی که در مشاغل آزاد فعالیت دارند و از دستگاه کارتخوان استفاده می‌کنند باید مالیات کارتخوان بپردازند، مگر کسانی که در قانون به طور مستقیم معافیت برای آنها در نظر گرفته شده است. در سیستم مالیاتی کشورمان برخی افراد و شغل‌ها از پرداخت مالیات معاف هستند، این معافیت‌ها در قانون مالیات‌های مستقیم تعیین شده که در سال 1366 تصویب و در مصوبات بعدی هم اصلاح شده است. افراد معاف از مالیات فقط باید اظهارنامه به دولت ارائه دهند و نرخ مالیاتی برای آنها صفر است. این معافیت‌ها برای اشخاص مختلفی با توجه به قوانین اعمال می‌شود، در حال حاضر افراد فعال در مشاغلی همچون کشاورزی از پرداخت مالیات معاف هستند. مهم‌ترین نکته این است که برای استفاده از این معافیت‌ها، افراد باید به تعهدات قانونی خود درست و به موقع عمل کنند. یعنی اظهارنامه مالیاتی خود را به موقع و با توجه قوانین به دولت ارائه دهند تا مشمول قانون معافیت و طرح‌های تشویقی شوند.
آیا مالیات بر درآمد با مالیات کارتخوان یکسان است؟
مالیات کارتخوان و عملکرد تفاوت جزیی با هم دارند، در مالیات عملکرد مبلغ مالیات بر اساس درآمد و سود حاصل از فعالیت تجاری یا شغلی محاسبه می‌شود. این مالیات به صورت پلکانی با توجه به سطح درآمد اعمال می‌شود، و افراد می‌توانند از معافیت‌های مختلف مانند معافیت معیشتی بهره ببرند. محاسبه مالیات عملکرد بر اساس درآمد و نرخ‌های مالیاتی معینی صورت می‌گیرد. در مورد مالیات کارتخوان اما علاوه بر دستگاه‌های پوز حساب‌های شخصی نیز ممکن است مورد بررسی قرار گیرند. بانک مرکزی می‌تواند اطلاعات بانکی افراد و کسب و کارها را به سازمان امور مالیاتی ارسال کند. این اطلاعات ممکن است برای بررسی مطالبات مالیاتی استفاده شود. به عبارت دیگر سازمان امور مالیاتی ممکن است تراکنش‌های بانکی افراد را برای اطمینان از انطباق با تعهدات مالیاتی آنها بررسی کند.
مالیات کارتخوان سیار
مالیات کارتخوان سیار همانند مالیات کارتخوان ثابت یا سایر روش‌های انتقال پول، بر اساس قوانین و ضوابط مشابه مالیات ستانی می‌شود. تفاوتی بین دستگاه کارتخوان سیار و دستگاه کارتخوان ثابت وجود ندارد. دستگاه کارتخوان در واقعیت یک ابزار برای انتقال پول است و فرآیند مالیات‌گیری بر اساس ضوابطی که در قوانین مالیاتی تعریف شده است انجام می‌شود. سازمان مالیاتی به منظور دریافت مالیات تمامی تراکنش‌های مرتبط با یک شخص یا کسب و کار را شناسایی و مالیات آن را محاسبه می‌کند.
مالیات کارتخوان سوپرمارکت
طبق قانون، مالیات کارتخوان سوپرمارکت‌ها به ازای درآمد حاصل از استفاده از دستگاه‌های کارتخوان محاسبه می‌شود. توجه داشته باشید که تمامی واریزی‌های حساب‌های بانکی متصل به کارتخوان به عنوان درآمد صاحب حساب در نظر گرفته می‌شوند. در صورت ادعاهای مالیاتی غیر از این افراد موظف به اثبات مبالغ و درآمدهای خود هستند. اکثر اعضای این صنف به عنوان اشخاص حقیقی فعالیت می‌کنند و سود حاصل از فعالیت‌های آنها باید بر اساس نرخ ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه شود.
پیامدها عدم ثبت دستگاه کارتخوان در سامانه مالیاتی چیست؟
اگر دستگاه کارتخوان کسب و کار خود را مطابق مقررات اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی به پرونده مالیاتی خود متصل نکنید، بانک مرکزی در ابتدا اخطار صادر کرده و سپس دستگاه پوز را قطع می‌کند. تا زمانی که دستگاه مطابق قانون به سامانه مودیان متصل نشود، دستگاه پوز قطع باقی می‌ماند. برخی از صاحبان دستگاه‌های کارتخوان برای دور زدن قانون و عدم پرداخت مالیات کارتخوان اقدام به تراکنش به صورت کارت به کارت می‌کنند که این موضوع از رصد اداره مالیات خارج نیست و در صورتی که از روش‌های دیگری همچون انتقال وجه به صورت کارت به کارت برای دریافت مبلغ از مشتریان استفاده شود، باز هم مشمول مالیات و جریمه خواهد شد. بنابراین توجه به رعایت مقررات مالیاتی بسیار مهم و حیاتی است.
سوالات متداول
۱. آیا تمامی وایزی‌ها به حساب متصل به دستگاه پز مشمول مالیات است؟
تمامی واریزی‌ها به حساب‌های بانکی اشخاص به منزله درآمد آن شخص محسوب می‌شود، حال چنانچه این شخص ادعا دارد که واریزی خاصی درآمد ایشان نبوده،باید با ارائه مدارک این موضوع را ثابت کند. به طور نمونه اگر مبلغ 2 میلیارد تومان وارد حساب بانکی مودی شده باشد و ادعا دارد که از بابت فروش ملک مسکونی این مبلغ حاصل شده است، چنانچه اسناد و مدارک فروش ملک به حوزه مالیاتی ارائه گردد، این مبلغ را جزء درآمدهای ایشان حساب نمی‌کنند.
۲. مالیات کارتخوان 1402 چند درصد است؟
مالیات کارتخوان 1402 بر اساس مالیات مشاغل محاسبه می‌گردد یعنی شما همان مالیات مشاغل خود را پرداخت می‌کنید، مگر اینکه مشخص شود که شما مابه التفاوت زیادی بین درآمد رسمی و غیر رسمی وجود داشته باشد.
۳. آیا استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی امکان پذیر است؟
بله، برای استعلام مالیات کارتخوان با کد ملی باید با مراجعه به نشانی tax.gov.ir ابتدا پرونده مالیاتی تشکیل دهید، سپس در سایت my.tax.gov.ir اطلاعات دستگاه کارتخوان خود را تکمیل کنید.
۴. آیا همه دارندگان دستگاه کارتخوان باید مالیات بدهند؟
از نظر سازمان مالیاتی هر شخصی که دستگاه پوز داشته باشد و از طریق آن دستگاه درآمدی را کسب نماید. باید اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر به سازمان مالیاتی ارسال و مالیات متعلقه را پرداخت نماید.
سخن پایانی
مالیات کارتخوان یکی از روش‌های جدید دولت برای بررسی درآمد مشاغل مختلف و دریافت مالیات است که از سال 1400 اجرای آن آغاز شده و اغلب کسب و کارهای گروه دو و سه مشمول پرداخت این مالیات هستند. همه دارندگان دستگاه کارتخوان باید برای پرداخت مالیات، دستگاه خود را به سامانه مودیان سازمان مالیات متصل کنند تا تراکنش‌های حساب بانکی آنها به طور قانونی توسط بانک مرکزی به اداره مالیات ارسال شود. این تراکنش‌های شامل تمامی کارت به کارت‌هایی است که به حساب متصل به دستگاه پوز انجام شده است. کسانی که به تازگی قصد دریافت دستگاه کارتخوان و یا درگاه پرداخت الکترونیکی را دارند، برای محاسبه مالیات باید در ابتدا پرونده مالیاتی تشکیل دهند. اگر برای مدیریت درآمدها و محاسبه مالیات بر درآمد کسب و کار خود نیاز به یک مشاوره حرفه‌ای دارید، می‌توانید خدمات متنوع حسابداری و مالیاتی را از مجموعه “اکانتیک” به صورت تخصصی دریافت کنید. این مجموعه به صورت تخصصی در زمینه حسابداری مشاغل مرتبط با صنعت غذایی همچون رستوران و فست فودها فعالیت دارد.
