مالیات بر گردش حساب چیست؟ یکی از انواع مالیاتی که برای عموم افراد در جامعه تعریف شده است، مالیات بر گردش حساب می‌باشد. البته این مالیات همانند مالیات بر عملکرد و با نرخ‌های تعریف شده در ماده 131 محاسبه و تعیین می‌شود. در صورتی که فردی از محدودیت‌های اعلام شده برای تراکنش‌های بانکی جلوتر برود، توسط سازمان شناسایی شده و برای وی تشکیل پرونده خواهد شد. سپس باید مالیات برای مبالغ واریزی حساب خود را پرداخت کند. در ادامه با ما همراه باشید تا مبحث مالیات تراکنش بانکی را توضیح دهیم.
منظور از گردش حساب چیست؟
گردش حساب بانکی، یکی از کلیدواژه‌های مهم در نظام مالیاتی است که در سال اخیر، قوانینی برای آن تصویب شد. این عبارت اشاره به کلیه وجوهی دارد که در حساب بانکی شما وارد یا خارج شده و همچنین شامل مبلغ باقی مانده در حساب می‌شود. همچنین در تعریف دیگر می‌توان گفت گردش حساب بانکی، تعداد واریزی‌ها و برداشت‌های شما است که معمولا در بازه‌های زمانی خاصی ارائه می‌شوند.
اگر به بانک‌ها مراجعه کنید، می‌توانید گردش حساب‌تان را درخواست دهید که در این حالت، جزئیاتی مانند مقدار مبالغ واریز و برداشت شده، حساب بانکی مبدا و مقصد و نیز تاریخ و زمان دقیق تراکنش در یک سند ارائه می‌شوند. شما می‌توانید از 3 روش اعم از مراجعه حضوری به بانک، استعلام از طریق خودپرداز و ابزارهای آنلاین (همراه یا اینترنت بانک)، برای استعلام گردش حساب خود اقدام کنید.
نکته: در روش‌های غیر حضوری، محدودیتی برای بازه زمانی وجود دارد که معمولا یک ماه است. همچنین در زمان استعلام، لازم است صاحب حساب به همراه مدارک هویتی خود در بانک حضور داشته باشد.
دلایلی که افراد نیاز به گردش حساب بانکی خود دارند، عبارتند از:
- بررسی تراکنش‌های انجام شده توسط مودی و مشاهده جزئیات دقیق‌تر.
- بررسی و تطابق تراکنش‌ها به ویژه در بخش حسابداری و فروش.
- دریافت دسته چک و احراز صلاحیت بانکی در بخش‌های دیگر مانند گرفتن وام.
- همچنین برخی از افراد برای امور مهاجرتی خود به خصوص در بخش اثبات تمکن مالی به سفارت، نیاز به گردش حساب بانکی دارند.
با ارائه این جزئیات، با ما همراه باشید تا راجع به اینکه مالیات بر گردش حساب چیست؟ صحبت کنیم.
معرفی مالیات بر گردش حساب
با توجه به افزایش کم سابقه سهم مالیات که به 51.3% از کل مبلغ بودجه رسیده است، شاهد وضع قوانین محدود کننده برای شناسایی مودیان و افرادی هستیم که کسب درآمد می‌کنند. یکی از این قوانین، محدودیت در گردش حساب می‌باشد.
در پاسخ به اینکه مالیات بر گردش حساب چیست؟ باید بگوییم که همان مالیات عملکرد برای فرد است که در زمان عبور از محدودیت‌های وضع شده، اعمال می‌گردد. سازمان امور مالیاتی با شناسایی مودیانی که گردش حساب مشکوکی دارند، از آنها می‌خواهد تا در قبال درآمدهای خود، مالیات آنها را مشخص کرده و پرداخت کنند. به مالیاتی که از این طریق بدست می‌آید، مالیات بر گردش حساب می‌گویند که همان مالیات بر عملکرد است و فرد باید در خردادماه هر سال، آن را پرداخت کند.
همچنین بخوانید: چگونگی برنامه ریزی مالیاتی
محدودیت‌های وضع شده بر گردش حساب چیست؟
حال که فهمیدیم مالیات بر گردش حساب چیست؟، می‌خواهیم با محدودیت‌ها و قوانینی که وضع شده‌اند، آشنا شویم. در این خصوص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تراکنش بالای 500 میلیون تومان: در سال 1402، شاهد محدودیتی بودیم که براساس آن، اگر تراکنش به بالای 500 میلیون تومان در ماه برسد، فرد مشمول مالیات می‌شود. البته صاحبان افرادی که در این وضعیت هستند، باید درآمدی نبودن آن مبالغ را اثبات کنند، در غیر اینصورت، باید نرخ‌های مالیات تعیین شده را پرداخت نمایند.
در سال 1401 بخشنامه‌ای برای بانک مرکزی بیان شد که براساس آن، افراد خاصی دارای محدودیت تراکنش بانکی شدند. یعنی تا سقف این محدودیت، حساب آنها مشکوک نبوده و بیشتر از آن مقدار، شامل بررسی مالیاتی می‌شوند. در این خصوص می‌توان گفت:
- بازنشستگان: تا 2 میلیارد تومان.
- مستمری بگیران: تا 1 میلیارد تومان.
- بیکاران: تا 500 میلیون تومان.
با توجه به قانون وضع شده در آن زمان، مالیات بر تراکنش بانکی برای مبالغ بالای 500 میلیون تومان وجود دارد. براساس این قانون، نرخی هم برای پرداخت مالیات بر مبالغ درآمدی بیش از 100 میلیون تومان در نظر گرفته شده که 25% است.
مورد دیگری که از 2 سال گذشته چند باری بیان شده و باید در آشنایی با مالیات بر گردش حساب آن را نیز بیان کنیم، عبارت است از:
- حساب‌های بانکی با بیشتر از 100 تراکنش در ماه که دارای 35 میلیون تومان تراکنش هستند، به عنوان حساب‌های مشمول مالیات و تجاری شناخته می‌شوند.
طبق آخرین دستورالعمل بررسی گردش حساب بانکی اشخاص، در صورتی که گردش مالی حساب (شامل برداشت و واریز) بیش از 5 میلیارد تومان باشد، سازمان امور مالیاتی برای شما تشکیل پرونده داده و نسبت به اخذ مالیات از شما اقدام می‌کند.
نکته: با توجه به تجربیات افراد مختلف، تشکیل پرونده جدید کاملا بستگی به کنجکاوی ممیز و استعلام حساب‌های شما توسط بانک و گزارش آن به سازمان مالیاتی دارد.
نحوه محاسبه مالیات بر گردش حساب چیست؟
حال می‌خواهیم راجع به اینکه نحوه محاسبه مالیات بر گردش حساب چگونه است صحبت کنیم. اگر نمی‌دانید فرمول مالیات بر گردش حساب چیست؟ باید به ماده 131 قانون مالیات مستقیم مراجعه نمایید. این ماده در سال 1401 اصلاح شده و به شرح زیر است:
| پله | بازه درآمدی | نرخ مالیات | مقدار مالیات |
| 1 | 1 – 200 میلیون تومان | 15% | 30 میلیون تومان |
| 2 | 200 – 400 میلیون تومان | 20% | 40 میلیون تومان |
| 3 | بیش از 400 میلیون تومان | 25% | – |
این نرخ‌ها براساس ماده 131 مصوب 9 مردادماه سال 1401 تعریف شده‌اند.
حال می‌خواهیم یک مثال بیان کنیم تا بفهمیم که مالیات گردش حساب چگونه محاسبه می شود. فرض کنید یک فرد دارای گردش حساب 600 میلیون تومان در سال 1403 بوده و سازمان امور مالیاتی برای او تشکیل پرونده داده است. اگر این فرد در سال 1402، 400 میلیون تومان واریزی داشته باشد، باید اسناد هزینه‌ای خود را ارائه دهد. در غیر اینصورت، روی کل 400 میلیون تومان، مالیات براساس جدول و به صورت پله‌ای اعمال خواهد شد. مجموع مالیات این فرد عبارت است از: 30+40 = 70 میلیون تومان.
