همه 9 فراخوان مالیات ارزش افزوده رستوران‌ها

فراخوان مالیات ارزش افزوده رستورانها یکی از جدیدترین فراخوان‌های اداره امور مالیاتی است که پیرو مصوب مربوط به مالیات بر ارزش افزوده امسال صادر شده و رستوران‌های سراسر کشور در این فراخوان مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده می‌شوند. به موجب ماده (13) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط فراخوان‌های مراحل اول تا هشتم قانون مودیان مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نبوده‌اند و بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده تاکنون مشمول اجرای این نظام مالیاتی نشده‌اند، در صورت اشتغال به فعالیت‌های ذیل با هر میزان فروش یا درآمد، مشمول مرحله نهم ثبت نام محسوب شده و مکلف به اجرای مقررات قانون از ابتدای تیرماه سال 1402 خواهند بود.

فراخوان مالیات ارزش افزوده رستورانها

فراخوان مالیات ارزش افزوده رستورانها برای دریافت مالیات بر ارزش افزوده از فعالان این صنف صادر شده است، رستوران دارها و کسب و کارهای صنعت غذا تا قبل از خرداد 1400 از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف بودند و مشمول 8 مرحله قبلی این قانون نشده بودند. مالیات بر ارزش افزوده به مالیاتی گفته می‌شود که ناشی از ارزش افزوده ایجاد شده در کالاها و خدمات در طی مراحل مختلف بوده که در آخرین مرحله از مصرف کننده دریافت می‌شود. بر اساس این اطلاعیه به موجب ماده 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 از آنجایی که تا زمان راه‌اندازی سامانه مودیان ترتیبات ثبت نام حسب مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 است، لذا بنا به اختیارات حاصل از مقررات ماده 18 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387/02/17 كليه اشخاص حقيقی و حقوقی كه بر اساس شرایط فراخوان‌های مراحل اول تا هشتم ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده تاکنون مشمول اجرای این نظام مالیاتی نشده‌اند، در صورت اشتغال به فعاليت‌های ذيل با هر ميزان فروش يا درآمد، مشمول مرحله نهم ثبت نام محسوب و مکلف به اجرای مقررات قانون از ابتدای تیرماه سال 1402 خواهند بود:

• تهیه و ارائه انواع غذا به صورت بیرون بر (آشپزخانه‌ها و کترینگ‌ها) اعم از صنعتی یا خانگی
• کافی شاپ‌­ها

تذکر بسیار مهم:

فعالان اقتصادی که واجد شرایط مراحل اول تا هشتم ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده بوده‌اند، حتی در صورت انطباق با شرایط مشمولیت مرحله نهم ثبت نام این نظام مالیاتی جزء مودیان مشمول مراحل قبلی ثبت نام و اجرای قانون محسوب و مکلف به اجرای مقررات از تاریخ شمول فراخوان مربوط، خواهند بود.

نحوه محاسبه مالیات ارزش افزوده رستوران ها

در حال حاضر دو روش برای دریافت مالیات بر ارزش افزوده از رستوران‌ها وجود دارد، البته تا پیش از اصلاح قوانین مالیاتی کشور و طبق ماه 96 قانون مالیات تمامی رستوران‌ها و کافه‌ها در گروه دوم مالیاتی اشخاص حقیقی قرار می‌گرفتند. اما پس از تغییراتی که در قوانین مالیاتی ایجاد شد، میزان مالیات بر ارزش افزوده پرداختی رستوران‌ها بر اساس حجم فعالیت و مقدار درآمد رستوران دارها محاسبه می‌شود. مطابق با قانون مالیات کشور که در خردادماه 1400 در مجلس تصویب شده است، دو روش کلی برای محاسبه مالیات ارزش افزوده رستورانها وجود دارد که به شرح زیر است:

• روش علی الراس محاسبه مالیات

روش علی الراس محاسبه مالیات، یک رویکرد سنتی و کلاسیک در جمع‌آوری مالیات است که بر اساس شناخت و آگاهی مسئول اداره مالیات از شغل و فعالیت‌های انجام شده توسط صاحبان مشاغل، مبلغ مالیات مورد نیاز را تعیین می‌کند. این روش به واسطه بازدیدهای مکرر مسئولان اداره مالیات از مکان‌های کسب و کارها و تجزیه و تحلیل هزینه‌ها و درآمدهای گزارش شده توسط کسب ‌وکارها اجرا می‌شود و یک روش قدیمی در محاسبه مالیات است که هنوز هم از آن برای بسیاری از کسب و کارها و مشاغل استفاده می‌شود.

• روش خوداظهاری مالیاتی

روش خوداظهاری مالیاتی یک سیستم مالیاتی است که به افراد و شرکت‌ها اجازه می‌دهد عملکرد مالی خود را در طی یک سال مالی به صورت خود اظهاری اعلام کنند. در این روش هر مودی مالیاتی می‌تواند با تکمیل فرم‌های مالیاتی مشخصی که توسط اداره مالیات یا سازمان دارایی و مالیاتی مرتبط ارائه می‌شود، اطلاعات مالی خود را به دقت و مطابق با قوانین و مقررات مالی و مالیاتی ارسال کند. در این روش مودی مالیاتی مسئولیت کامل برای تجمیع، گزارش دقیق درآمدها و هزینه‌ها، محاسبه مالیات و ارسال اسناد مالیاتی را بر عهده دارند. مودی باید به دقت اطلاعات مالی خود را جمع‌آوری و ثبت کرده و سپس مطابق با مقررات مالیاتی مرتبط با سازمان دارایی فرم‌های مالیاتی را تکمیل کند.

کدام رستوران ها مجاز به دریافت مالیات بر ارزش افزوده هستند؟

صاحبان تالارهای پذیرایی، چلوکبابی‌ها، رستوران‌ها، سالن‌های غذاخوری، سفره‌خانه‌های سنتی و فروشگاه‌های غذای زنجیره‌ای با حقوق حقیقی یا حقوقی بر اساس قوانین مالیات بر ارزش افزوده مکلف به دریافت مالیات بر ارزش افزوده هستند. اما کترینگ‌هایی که غذا را بیرون از محل سرو و بدون سرویس در مکان مشتریان تهیه می‌کنند، از این مالیات معاف هستند و الزامی به پرداخت آن به اداره مالیات ندارند. فست فودها هم به طور کلی حق دریافت مالیات بر ارزش افزوده را ندارند، مگر اینکه به صورت زنجیره‌ای اداره شوند. در این موارد مالیات بر ارزش افزوده توسط کیترینگ‌ها فقط روی محصولات غذایی و نوشیدنی‌ها اعمال می‌شود که معمولا معادل 9 درصد از قیمت این محصولات محاسبه می‌شود.

نحوه ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده رستوران ها

برای ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده رستوران‌ها، مودیان باید وارد حساب کاربری خود در سایت اداره مالیات به آدرس   my.tax.gov.ir شوند. صاحبان رستورانها هم دقیقا همچون سایر مشاغل تا 15 روز پس از پایان هر فصل فرصت دارند تا اظهار نامه خود را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند. بدین ترتیب با ورود به صفحه اظهارنامه ارزش افزوده و تعیین فصل  و سال مربوطه نسبت به درج ارقام خرید و فروش خود اقدام نموده تا مالیات آن توسط سیستم محاسبه شود. مراحل ارسال اظهارنامه مالیاتی ارزش افزوده رستوران‌ها به صورت زیر است:

• ورود به سامانه مالیاتی: به وب‌ سایت اداره امور مالیاتی به آدرس  my.tax.gov.ir مراجعه کنید و وارد حساب کاربری خود شوید. در صورتی که حساب کاربری ندارید، باید یک حساب کاربری ایجاد کنید.
• انتخاب فصل و سال مالی: در سامانه مالیاتی، فصل و سال مالی مورد نظر را انتخاب کنید که می‌خواهید اظهارنامه مالیاتی خود را برای آن تنظیم کنید.
• تعیین اطلاعات مالی: در اظهارنامه مالیاتی، اطلاعات مالی مربوط به خرید و فروش‌های خود را در طول فصل مالی مورد نظر وارد کنید.
• محاسبه مالیات و عوارض: سامانه مالیاتی به صورت خودکار مالیات و عوارض بر اساس اطلاعات وارد شده محاسبه خواهد کرد.
• پرینت فیش مالیاتی: پس از محاسبه مالیات، می‌توانید فیش مالیاتی مربوط به خود را از سامانه چاپ کنید.
• پرداخت مالیات: شما می‌توانید مالیات محاسبه شده را به صورت آنلاین از طریق درگاه بانکی در سامانه مالیاتی پرداخت کنید.

زمان بندی ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده رستوران ها

زمان بندی ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده رستوران‌ها در ایران همچون سایر مشاغل به صورت فصلی یعنی در پایان هر سه ماه است و مودیان باید تا تاریخ اعلام شده اظهارنامه خود را به اداره امور مالیاتی تحویل دهند تا مشمول جریمه نشوند. در جدول زیر زمان بندی مربوط به هر فصل ذکر شده است. توجه داشته باشید که دریافت این مالیات از رستوران‌ها پس از فراخوان مالیات ارزش افزوده رستورانها آغاز شده، یعنی اولین دوره آن در تابستان 1402 از صاحبان رستوران‌ها و سایر مشاغل این حوزه دریافت می‌شود. فصل تابستان 1402 اولین فصل اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده آشپزخانه‌ها و کافی‌شاپ‌ها است. همچنین طبق قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394/04/31 تعطیلات به عنوان روز کاری در زمان‌‌های قانونی مورد نظر قرار نگرفته و روزهای پس از تعطیلات به عنوان روز کاری تلقی می‌گردد.

فصل	تاریخ شروع	تاریخ پایان	زمان تحویل اظهارنامه
	1402/01/01	1402/03/31	تا پایان روز ۱۵ ام تیر ماه سال ۱۴۰۲
تابستان	1402/04/01	1402/06/31	تا پایان روز ۱۵ ام مهر ماه سال ۱۴۰۲
پاییز	1402/07/01	1402/09/30	تا پایان روز ۱۵ ام دی ماه سال ۱۴۰۲
زمستان	1402/10/01	1402/12/29	تا پایان روز ۱۵ ام فروردین ماه سال ۱۴۰۳

 شروط دریافت مالیات ارزش افزوده در رستوران ‌ها چیست؟

طبق گفته رئیس اتحادیه رستوران‌دارها، صاحب این مشاغل فقط در صورتی که شرایط زیر را داشته باشند، مجاز به دریافت مالیات بر ارزش افزوده از مشتری هستند. یکی از شرط های مهم برای دریافت و پرداخت مالیات ارزش افزوده صدور فاکتور فروش استاندارد برای رستوران‌ها است. رئیس اتحادیه رستوران‌دارها شرط دریافت مالیات بر ارزش افزوده و حق سرویس را تنها داشتن مکانی مناسب برای پذیرایی عنوان کرده است:

واحدهای صنفی و رستوران‌هایی که در مکان خود میز و صندلی برای ارائه سرویس های خود دارند، می‌توانند 9 درصد ارزش افزوده را دریافت کنند.

اغذیه فروشی‌های زنجیره‌ای با مالکیت واحد و نشان و عنوان تجاری واحد، تنها مجاز به اخذ ارزش افزوده از مشتریان هستند. بنابراین اغذیه فروشی های زنجیره ای که در اداره ثبت شرکتها ثبت شده باشند، می‌توانند ارزش افزوده را دریافت و پرداخت کنند.

رفع ابهام استعلام شمول یا عدم شمول برخی رسته های اغذیه فروشی در فراخوان نهم ارزش افزوده

مطابق اعلام سازمان مالیاتی در خصوص تسری فراخوان مرحله نهم ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده نسبت به رسته های “جگرکی، بریانی، آش و حلیم، ساندویچ، فست فود، اغذیه و پیتزا فروش، فروش قهوه بدون سرو در محل” به اطلاع می رساند:

1. نظر به آن که کلیه فعالان اقتصادی شاغل در رسته کافی شاپ به صورت عام فراخوان شده اند، تمامی فعالیت های مرتبط اعم از پذیرایی و ارائه سرویس در محل یا به صورت بیرون بر این فعالان اقتصادی از ابتدای تیر ماه سال 1402 مشمول فراخوان یاد شده خواهد بود.
2. با در نظر داشتن فراخوان های مراحل چهارم و ششم ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده، فراخوان نهم شامل فعالان اقتصادی شاغل در فعالیت تهیه و ارائه انواع غذا به صورت بیرون بر و در قالب آشپزخانه ها و کترینگ ها بوده، لذا فعالیت در زمینه جگرکی، بریانی، آش و حلیم، ساندویچ، فست فود، اغذیه و پیتزافروشی که طی هشت مرحله قبلی فراخوان نشده اند، مشمول فراخوان نهم نخواهد بود.

آیا تهیه و توزیع غذا مشمول مالیات بر ارزش افزوده است؟

خیر، فراخوان مالیات ارزش افزوده رستورانها مشمول همه رستوران‌ها و مراکز طبق غذا نیست و برخی مراکز تهیه غذا از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده طبق قانون معاف هستند و اجازه دریافت مالیات بر ارزش افزوده از مشتریان خود را به هیچ وجه ندارند. مراکز عرضه غذایی که از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند به شرح زیر است:

• کله پزی‌ها
• کبابی و جگرکی‌ها
• آش و حلیم
• فست فودی ها
• واحد غذای بیرون ‌بر
• کترینگ‌های تهیه غذا

سوالات متداول

۱. اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده رستوران‌ها از چه زمانی آغاز شده است؟

این قانون در دوم خردادماه 1400 تصویب شده و از تیرماه 1402 برای همه رستوران‌ها لازم الاجرا است و همه مودیان باید اظهارنامه خود را تا 15 روز پس از پایان فصل تابستان در سامانه اداره امورمالیات به آدرس my.tax.gov.ir ثبت کنند.

۲. مالیات بر ارزش افزوده رستوران‌ها به چه صورتی محاسبه می‌شود؟

مالیات بر ارزش افزوده رستوران‌ها به دو صورت خوداظهاری و روش علی الراس محاسبه می‌شود.

۳. کدام رستوران‌ها مجاز به دریافت مالیات بر ارزش افزوده هستند؟

چلوکبابی‌ها، سالن غذاخوری‌ها، سالن غذاخوری، سفره خانه‌های سنتی، اغذیه فروشی زنجیره ای، کافی شاپ‌ها با مالکیت واحد تجاری مطابق قانون مالیات مجاز به دریافت مالیات بر ارزش افزوده از مشتری هستند.

۴. کدام رستوران ها اجازه دریافت مالیات بر ارزش افزوده را ندارند؟

رستوران‌ها و مراکز تهیه انواع غذاها، کیترینگ‌هایی که غذاها را به بیرون ارائه می‌کنند و مراکزی که میز و صندلی برای پذیرایی ندارند، مشمول دریافت مالیات بر ارزش افزوده نیستند. حتی مجاز به دریافت حق سرویس از مشتریان هم نخواهند بود.

سخن پایانی

فراخوان مالیات ارزش افزوده  برای رستوران‌ها، یک مصوبه جدید است که بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده تاکنون اجرایی نشده بود. این فراخوان همه رستوران‌ها در سراسر کشور را مشمول قوانین مالیات بر ارزش افزوده می‌کند. بر اساس این قانون تمام اشخاص حقیقی و حقوقی که تا کنون مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نبودند، از ابتدای تیرماه سال 1402 مکلف به ثبت نام و اجرای مقررات این نظام مالیاتی شده و باید از این زمان به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بپردازند. در این مقاله تمامی قوانین و مقررات و شرایط پرداخت این مالیات را به صورت کامل ذکر کردیم تا صاحب رستوران‌ها به راحتی بتوانند اظهارنامه خود را آماده و به موقع برای اداره مالیات ارسال کنند.